"To boldly go where no man has gone before"
“Cesurca daha önce kimsenin gitmediği yerlere gitmek”
Bilim-kurgu klasiği sayılabilecek ve kültürel etkisi büyük
olmuş bir seridir. Seri yayınlandığı süre boyunca pek çok bilim insanını ve
mühendisi etkileyerek ilgi alanlarını bulmalarını sağlamış bu gün kullandığımız
pek çok teknolojilere ön ayak olmuştur. Resimdeki ve aynı zamanda yayınlanma
sırası ile Star Trek: The Original Series (IMDb 8,4), Star Trek: The Next
Generation (IMDb 8,7), Star Trek: Deep Space Nine (IMDb 7,9), Star Trek:
Voyager (IMDb 7,7) ve Star Trek: Enterprise (IMDb 7,5) olmak üzere 5 ayrı
diziden oluşur.
![]() |
Star Trek: Gemiler ve Kaptanlar |
Star Trek: The Original Series
Bu dizi serinin fikir babası olan Gene Roddenberry tarafından yapılmış, 8 Eylül 1966'dan 3 Haziran 1969'a kadar yayınlanmıştır. 80 bölüm hazırlanmış bunlardan 79'u gösterilmiştir. Dizi ve genel anlamıyla tüm seri çok kültürlü, kültürel ve etik açıdan ise ileri ütopik bir toplum yapısı üzerine kuruludur. Kültürel etkisi sayesinde NASA ilk uzay mekiğine Dizideki geminin adı olan “Enterprise” ismini vermiştir.
Bu dizide “United Federation of Planets” (Birleşik Gezegenler
Federasyonu) yapısının askeri kolu sayılabilecek “Starfleet” (Yıldız Filosu) organizasyonuna
bağlı bir gemi olan “Enterprise” yani “Atılgan” adlı geminin 5 yıllık derin uzay
görevinde başından geçenler anlatılır. Dizinin baş rol oyuncusu olan Kaptan
James Tiberius Kirk, sıradan Texaslı bir Amerikalıdır. Karizmatik bir liderdir
ve biraz kadın düşkündür. Diğer bir karakter diziyi seyretmeyenler tarafından
bile bilinen 40 Eridani (http://en.wikipedia.org/wiki/40_Eridani) yıldız sisteminin Vulcan gezegeninden bilim
subayı Spock tur. Dizinin mantık kısmına hitap eder. Bunun dışında dizinin
yayınlandığı zamanlar için cesurca sayılabilecek bir durum olan farklı kültürlerden
karakterler bulunmaktadır. (Bkz: Star Trek ve Irkçılık)
Dizide orijinal pek çok fikir olsa da kalitesi açısından
günümüzde geride kalmıştır. O yüzden seriye başlamak için pek te uygun
değildir.
Star Trek: The Next Generation
Seriyi bir sonraki aşamaya taşımış olan bu dizinin ilk
bölümü Eylül 1987 tarihinde yayınlanmıştır. Yedi sezon ve 178 bölümden
oluşmaktadır. Bir önceki dizinin “ateş et ve sonra soru sor” tavrının aksine bu
dizi daha politik ve etik açıdan daha sorgulayıcıdır.
Dizinin Kültürel etkisi çok büyüktür. Öyle ki dizideki
ışıktan hızlı seyahat konseptinin Meksikalı bir fizikçi olan Miguel Alcubierre
etkileyerek Mayıs 1994’de “Classical and Quantum Gravity” adlı bilimsel yayında
çıkan “The Warp Drive: Hyper Fast travel within general relativity” (Warp
sürücüleri: Rölativite ile hiper hızlarda yolculuk) yazısında tarif ettiği
“Alcubierre sürücüsü”nü ortaya atmasını sağlamıştır. Teorik olarak, ışık
hızından hızlı yolculukların mümkün olduğunu, fizik yasalarını çiğnemediğini kanıtlamıştır.
![]() |
Dizideki Galaksi sınıfı Enterprise, NCC 1701-D |
Dizinin başkarakteri aslında geminin kendisidir. Ancak başoyuncu
pek çok kişinin X-men den Doktor Xavier olarak bildiği Patrick Stewart.’tır.
Oynadığı karakter olan Kaptan Jean-Luc Picard Birleşik Dünya eyaletinin Fransa
bölgesindendir. Karizmatik bir lider olan kaptanımız bir savaşçıdan çok diplomat
ve stratejisttir. Bu dizide gemi yaşantısı ve çok kültürlü yaşam daha öne
çıkar. Öyle ki Amerika’da yayınlanmasına ve Amerikalılara yönelik olmasına
karşın Metrik sistem kullanılmaktadır. (Amerika Galon, Mil gibi İngiliz ölçü birimlerini
kullanmaktadır.)
Dizi 3. Sezonundan itibaren hareketlenmeye başlar. Seyretmek
isteyen ama fazla zamanı olmayanlar için buradan başlanması tavsiye edilebilir.
Star Trek: Deep Space Nine
Bu dizi serinin üçüncüsü olup 1993-1999 yılları arasında 7
sezon ve 176 bölümden oluşacak bir şeklide yayınlanmıştır. Gene Rodenberry
öldükten sonra çıkan ilk seridir ve bu bazı farklılıklar getirmiştir. Bu dizi
diğerlerine göre daha faza spritüal öğe içerir. Tanrı kavramı ve varoluşsal
sorular ilk kez ele alınır. Federasyonun sarsılmaz etik anlayışının ciddi
sınavdan geçtiği bir dönemde geçer.
![]() |
Federasyon Logosu |
Bu dizi ayrıca diğerlerinin aksine bir gemide değil Bajor isimli
bir gezegene yakın” Deep Space Nine” yani “Derin Uzay Dokuz” isimli uzay
istasyonunda geçer. Bu gezegen Askeri bir diktatörlük Cardassia Birliği ve
Federasyon arasındaki sınırda tarafsız bir gezegendir. Başkarakterimiz daha
önceki dizi ile bağlantısı olan Komutan Benjamin Sisko’dur. Kendisi hayattaki
yerini sorgulayan bir karakterdir.
Bazen göze batan sorunları olsa da genel anlamda bu günün
izleyicisi için de seyredilebilir bir yapımdır.
Star Trek: Voyager
İlk bölümü Ocak 1995’te yayınlanmıştır. Toplamda 7 sezon 172
bölümden oluşmaktadır. Bu dizi daha öncekilerde başarılı olmuş öğelerin
kullanılmasının yanı sıra eklenen izole durum ile dikkat çeker.
Diğerlerinden farklı olarak artık yeni bir gemi söz
konusudur. Bunun yanı sıra talihsiz bir olay sonucu gemi ve mürettebat
galaksinin öbür ucuna, yaklaşık 80.000 Işık yılı öteye sürüklenirler. Dönmeleri
ise bir asır sürmesi muhtemel olmasından ötürü nerdeyse imkânızdır. Ama
Kaptanımız Kathryn Janeway mürettebatını yarı yolda bırakmayacaktır.
Görsel açıdan fazla sorunu olmayan bu bölüm genel kitleye
keyif verebilir. Diğer dizilere çok fazla gönderme olmadığından tek başına da
seyredilebilir.
Star Trek: Enterprise
Serinin son dizisidir, 2001 yılından 2005’e kadar 4 sezondan
ve 98 bölümden oluşur. Federasyonun kurulduğu zamanlara bizi geri götürür.
Seride genelde üvey evlat muamelesi görür.
Dizi bizi gerilere, Federasyonun kuruluş zamandan öncesine
götürürken Kaptan Jonhathan Archer eşliğinde insanlığın evreni ilk kez keşfetmesine
tanıklık ediyoruz. Tabi bizimle ilk kez iletişim kuran ırk olan Vulcanlıların
gözetimi altında. Bu görevi yerine getirmesi için de güzel olduğu kadar da zeki
olan T’pol karakterini görevlendiriyorlar.
Dizi diğerler bölümleri seyrettikten sonra daha fazlasını
istiyorsanız seyredilebilecek bir yapım. Ancak burada filmlere geçmek daha akıllıca
olabilir.
![]() |
Star Trek evreninden bazı gemiler |
Genel olarak Star Trek dizileri pek çok yenilik getirmişse
de modern bir izleyici için sonraki farklı dizilerde defalarca tekrarlanmış tanıdık
bilim kurgu senaryolardan oluşacağı için çok ilginç gelmeye bilir. Ancak bilim
kurgu dalında gerçekçilik yönünden bazen yanlışları olsa da en salam temelleri
atmış olan dizilerdendir denebilir. Seyretmenizi tavsiye ederim.
C. Caner Telimenli